Παρασκευή 8 Ιουνίου 2007

Δικαίωμα στην Αλήθεια

«Κι ούτε μια μέρα, μια στιγμή
στον τόπο αυτόν
που να μη γίνεται άδικο
και φονικό κανένα»

Οδ. Ελύτης, Ο Μικρός Ναυτίλος

Ο Lütfi Celul Karabardak, ετών 31, οδηγός λεωφορείου στο επάγγελμα και ο φίλος του Saydam Hüsnü, ετών 24, ζούσαν με τις οικογένειες τους στο θύλακα των Κοκκίνων, που τελούσαν υπό αποκλεισμό λόγω των διακοινοτικών συγκρούσεων της εποχής. Την 1η Ιανουαρίου 1964, πήραν το λεωφορείο του πρώτου και κατευθύνθηκαν από τα Κόκκινα προς τη Λεύκα. Ο λόγος που τους ώθησε να εξέλθουν του θύλακα ήταν η έλλειψη τροφίμων. Κατευθυνόμενοι, λοιπόν, προς τη Λεύκα, πέρασαν από το χωριό Πύργος. Εκεί μια ομάδα ενόπλων Ελληνοκυπρίων, στην οποία περιλαμβανόταν ένας αστυνομικός, τους απήγαγαν και τους μετέφεραν προς άγνωστο προορισμό. Από τότε κανείς δεν έμαθε τίποτα για αυτούς.

Μόλις το 1989, 25 χρόνια μετά από το περιστατικό αυτό και κατόπιν επίμονων προσπαθειών των συγγενών τους, η Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων δέκτηκε την καταγραφή των περίπττωσεων τους. Ο Karabardak και ο Hüsnü ήταν πλέον οι αριθμοί 145 και 146.

Σύμφωνα με το προσωπικό ημερολόγιο κάποιου Γεωργίου Λουκά, δασκάλου από τη Μοσφιλερή, οι δύο άντρες είχαν εκτελεσθεί, κατόπιν «οδηγιών από τα Αρχηγεία», με συνοπτικές διαδικασίες στο νεκροταφείο του Πύργου, από κάποιους Μουζούρη και Πάρη. Η έκφραση «οδηγίες από τα Αρχηγεία» ήταν η κωδική ονομασία για Υπουργό της εποχής.

Το ημερολόγιο έπεσε στα χέρια ενός τούρκου δημοσιογράφου, ο οποίος το έδωσε στους συγγενείς των 2 ανδρών. Οι πληροφορίες που περιείχε το ημερολόγιο δόθηκαν στη ΔΕΑ από τους αυτούς, με την ελπίδα ότι θα βοηθούσαν στην εξακρίβωση της τύχης τους. Κάτι τέτοιο δεν έγινε, παρά την καταφυγή των συγγενών σε διεθνή σώματα, όπως η Διεθνής Αμνηστία.

Η συμπτωματική ανακάλυψη ανθρώπινων οστών στην περιοχή του Κάτω Πύργου το 1996 αναπτέρωσε τις ελπίδες τους. Ωστόσο, κατόπιν επιστημονικής εξέτασης από ξένους εμπειρογνώμονες, διεφάνη ότι τα οστά ανήκαν σε άτομα που έζησαν μεταξύ του 1030 και 1240 μ.Χ. Η ελληνοκυπριακή πλευρά ενημέρωσε σχετικά την τουρκοκυπριακή για τις εξελίξεις αυτές. Οι περιπτώσεις τους πήραν το δρόμο για το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων το οποίο απέρριψε την προσφυγή τους επί διαδικαστικού θέματος (και άρα, χωρίς να μπει στην ουσία), αφού δεν είχαν καταχωρίσει την προσφυγή τους εντός της 6μηνης προθεσμίας που τάσσει η Σύμβαση.

Η πιο πάνω ιστορία με ελαφρές παραλλαγές και ελληνικά ή τουρκικά ονόματα θα μπορούσε να κωδικοποιήσει την πιο σκοτεινή πτυχή του Κυπριακού: αυτή της ιστορίας των αγνοουμένων και των δυο κοινοτήτων στην Κύπρο.

Δεκαετίες μετά τα γεγονότα, η τελούσα σε ύπνωση κοινωνία, ετοιμάζεται να δει στον ξύπνιο της τους εφιάλτες που νόμιζε πως είχε για χρόνια θάψει. Στο επόμενο διάστημα θα περάσουν το οδόφραγμα δεκάδες φέρετρα με τα λείψανα ανθρώπων που έως πρόσφατα θεωρούνταν αγνοούμενοι. Οι οικογένειες όλων των αγνοουμένων αναμένουν να χυθεί δίκαιο φως στις προσωπικές τους τραγωδίες. Έχουν δικαίωμα να μάθουν για το θάνατο των δικών τους, έχουν δικαίωμα στην αλήθεια.

Η Κύπρος υπέγραψε τον περασμένο Φεβρουάριο τη Διεθνή Σύμβαση για την Προστασία Όλων των Ατόμων από τις Καταναγκαστικές Εξαφανίσεις. Να μια λαμπρή ευκαιρία για μια πράξη εξόχου συμβολικού περιεχομένου: να είναι η Κύπρος η πρώτη χώρα που θα κυρώσει τη σύμβαση αυτή. Ας ελπίσουμε ότι στα Υπουργεία Δικαιοσύνης και Εξωτερικών κάποιοι, ακόμα, ακούν...

1 σχόλιο:

Ανώνυμος είπε...

Όλο το πιο πάνω περιστατικό ειναι αλήθεια και τα ονοματα που αναγραφονται ειναι ακριβως έτσι με μονη διαφορα ότι ηταν 3 οι νεκροι και ενα μικρο παιδι 4 χρονών. Και ο λόγος φόνευσης των 3 δεν ηταν εντολή απο ανωθες αλλά οι ληστεία.Και οι φονιαδες ηταν αυτοί που αναγραφονται τα ονοματα τους.