Παρασκευή 25 Ιανουαρίου 2008

Έξι και ένα βήματα

Βήμα πρώτο: Θα τη γνωρίσεις. Ένα παγωμένο μεσημέρι του Γενάρη. Θα σε καθηλώσει η ματιά της, η πλανεύτρα η ομορφιά της. Θα σε ταράξει το μέταλλο της φωνής της. Θα φύγει. Θα την αναζητήσεις. Θα εμφανιστεί ξανά όταν θελήσει αυτή. Θα της προτείνεις μία έξοδο. Θα αρχίσεις να αναρωτιέσαι. Αν είναι αυτή. Θες να της κεντρίσεις το ενδιαφέρον. Με την επιτηδευμένη άνεσή σου. Με μια αρμαθιά λόγιες παραπομπές. Με τον τρόπο που αποτυπώνεις το πρόσωπό της στο μυαλό σου.

Βήμα δεύτερο: Θα επιδιώκεις να τη βλέπεις συνεχώς - με κάθε αφορμή. Θα τη διεκδικήσεις. Θα σου ανοιχτεί. Θα σου δοθεί. Εσύ θα νομίζεις ότι την έχεις κερδίσει. Αλλά η αλήθεια είναι ότι εσύ έχεις υποταχθεί. Στη δική της αποκλειστική επιλογή. Μα ακόμη, δεν το ξέρεις. Θα σου μιλήσει. Για άλλους ουρανούς. Με λέξεις που χρόνια ψάχνεις, που όμως ποτέ δεν σου έχουν απευθυνθεί.

Βήμα τρίτο: Θα μαγειρέψει ιταλικά. Και με γλυκά κρασιά θα σε μεθύσει. Θα σε σπρώξει στα παλιά σου βιβλία. Στην πρώτη αίσθηση των πραγμάτων. Θα ψηλαφίσεις με τα ακροδάχτυλά σου το σώμα της. Θα αγκαλιάσει τις δειλίες σου. Θα σε αφήσει να αποκαλυφθείς. Θα σου ακυρώσει τα όρια στην επιθυμία. Θα κλονίσει τις βεβαιότητές σου. Θα βαδίσεις στα μαύρα φεγγάρια της. Και θα πονάς ακόμα και στη σκέψη της...

Βήμα τέταρτο: Είσαι άβγαλτος στο παιχνίδι της σαγήνης και αφήνεσαι άνευ όρων, αθώος και ανυποψίαστος, μέσα στο θαύμα που βουλιάζει. Δεν ξέρεις. Ο χαραγμένος στην πλάτη σου σκορπιός ξυπνά και χύνει αργά το δηλητήριο της αμφιβολίας στο κορμί σου. Θα σε κυριεύσει η οργή, το μένος. Θα θελήσεις να στεγνώσεις κάθε φιλί της. Να σβήσεις την αντήχηση τής κάθε λέξης της στο μυαλό σου, τον τρόπο που προφέρει τα παραπειστικά ρήματά της. Θα απελευθερώσεις το κτήνος του εγωισμού σου. Και θα το αμολήσεις χαιρέκακα εναντίον της. Μέχρι να κατασπαράξει κι εσένα.

Βήμα πέμπτο: Θα γυρίσεις στους φίλους σου. Που θα σου λένε ότι ήσουν απαράδεκτος/ότι ταιριάζατε/ότι υπάρχουν κι αλλού προτοκαλιές. Και θα ρωτάνε αν τη θες ακόμα/αν έχεις καβάντζα/αν θα πάτε για μπίρες. Επιστρέφεις στην εποχή πριν τη γνωρίσεις. Αδειάζεις μπουκάλια με θολά υγρά. Δεν θες να γνωρίσεις καμιά με το όνομά της. Τις νύχτες μπαίνει στα όνειρά σου. Το πρωί τα μάτια σου είναι δύο σκοτεινά πηγάδια. Όλα σου μοιάζουν αδιάφορα και μετατρέπεσαι σε μηχανικό διεκπεραιωτή της ζωής σου.

Βήμα έκτο: Θα θελήσεις να γυρίσεις. Αλλά το παρελθόν είναι ήδη μια ξένη χώρα. Θα γαντζωθείς στ' άστρα, τα ζώδια, σε κάθε σαχλαμάρα που θα θρέψει τις ανασφάλειές σου. Θα βάλεις πιο δυνατά τη μουσική και θα χωθείς βαθιά σε νέα βιβλία και σε ό,τι θα σε κάνει να ξεχνιέσαι.

Βήμα έβδομο: Θα σου τηλεφωνήσει. Έτσι απλά. Θα είσαι αμήχανος. Καθώς σου μιλά, θα θυμηθείς ξαφνικά το μύθο της Κίρκης. Θα πας. Θα σε περιμένει. Θα ενδώσεις, ξανά. Θα κλείσεις την πόρτα πίσω σου το επόμενο πρωί. Αυτή τη φορά, όμως, καθώς θα βαδίζεις προς τη ραγισμένη μέρα, θα προσπαθήσεις να είναι για πάντα.

Παρασκευή 18 Ιανουαρίου 2008

Όλα εδώ πληρώνονται!

Το πολιτικό στριπτίζ του Προέδρου συνεχίζεται αδιάκοπα και φαίνεται ότι η κατρακύλα, ευθέως ανάλογη αυτής των δημοσκοπήσεων, δεν θα λάβει εύκολα τέλος. Ο Πρόεδρος έχει μπερδέψει την πολιτική πρακτική της προετοιμασίας ενός προεκλογικού προγράμματος με την κατάρτιση ενός φαντασιακού προϋπολογισμού μιας ουτοπικής χώρας. Κι αυτό απονοηματοδοτεί την πολιτική ως ανθρώπινη πράξη και απαξιώνει συλλογικά όσους εμπλέκονται στα κοινά. Αλήθεια, ποιες εικόνες προσλαμβάνει ο πολίτης όταν βλέπει τον Πρόεδρο του να ενεργεί υπό το κράτος πανικού και να μοιράζει απλόχερα λεφτά , υποσχέσεις και συντελεστές;

Ο Πρόεδρος ανήλθε στην εξουσία επενδύοντας στην απαισιοδοξία και την ηθικολογία. Ο λόγος του ήταν βαθύτατα αρνητικός και απόλυτα ηθικολογικός. Οι ιαβέρειες κορώνες περί πάταξης του ρουσφετιού κατέρρευσαν τελικά με την ίδια ευκολία που εκστομίσθηκαν. Κι αφού τόσος (υποκριτικός) λόγος γίνεται περί αξιοπιστίας έναντι της διεθνούς κοινότητας, ας πούμε επιτέλους κάτι πιο απλό: με τις ανακόλουθες πρακτικές του κατορθώνει να μην είναι καν αξιόπιστος στο εσωτερικό.

Αν, για παράδειγμα και μην πάει ο νους σας στο κακό, κινούνταν θεοί και δαίμονες για να εξαφανιστεί επιστολή παραίτησης δημόσιου λειτουργού που επελέγη για υπουργοποίηση, ώστε να μη χάσει χρηματικά ωφελήματα, θα είχε κανείς το σθένος να μιλήσει για αμεροληψία και χρηστή άσκηση εξουσίας; Η λίστα ανάλογων παραδειγμάτων είναι μεγάλη και όζει αναξιοκρατίας. Ταυτόχρονα, προσπαθούν να μας πείσουν ότι η γυναίκα του Καίσαρα και είναι και φαίνεται τιμία, την ώρα που έχει βγει στο κλαρί και έχει πάρει τη μισή Ρώμη! Καμία απορία, λοιπόν, που περισσότερο από τις ιδέες που ευαγγελίζονται, αντιπαθώ τις μεθόδους που μετέρχονται.

Δεν συμβιβάστηκε ποτέ με την ιδέα μιας ευρωπαϊκής Κύπρου, ούτε με τα κεκτημένα και τις προοπτικές που εξασφάλιζε η συμμετοχή μας στην Ένωση. Οι συμμαχίες που έχτισε για την ανάρρηση στην εξουσία δεν βασίστηκαν σε καμιά πολιτική ή ιδεολογική βάση: αντίθετα απεδείκνυαν ότι ήταν αδίστακτος και ικανός για τα πάντα (άρα, επικίνδυνος), αρκεί να επιτυγχάνετο ο σκοπός.

Κι όταν αυτό έγινε, είχε ήδη διαμορφωθεί ένας κύκλος αιτημάτων και ποθούμενων εξυπηρετήσεων που ανέμεναν ανταπόδοση. Η δε ηθικολογία καλλιέργησε υπερπροσδοκίες που δεν ταίριαζαν σε εξουσιαστές και μάλιστα σε πρόσωπα που μέχρι πρότινος απολάμβαναν παντί τρόπω, χωρίς αιδώ και χαλινούς, τη ζωή και τα αγαθά της. Ταυτόχρονα, γύρω από τον Πρόεδρο σχηματίστηκε μια γλίτσα αποτελούμενη από ετερόκλητα στοιχεία: κομματικοί ταγοί, εκδοτικά συγκροτήματα, πολιτικοί καιροσκόποι (Γιώργο, μ’ ακούς;), άγνωστες εταιρίες, κεφαλαιοκράτες τυγχάνοντες ευνοϊκής μεταχείρισης, πραίτορες, κονκλάβια, αρχιερείς, γενικοί διευθυντές, γραφείς, προεστοί, αυλικοί, ευνούχοι, λακέδες και διάφοροι άλλοι μυστήριοι τύποι του εθνικού κορμού που θάμπωσαν γοργά την εικόνα του άτεγκτου και άκαμπτου, δημιουργώντας τις ιδανικές συνθήκες για την εξάπλωση μιας πρωτοφανούς διαφθοράς. Ο μύθος του άσπιλου και άμωμου αποδομήθηκε κατά αυτοχειριακό τρόπο και μόνο λύπηση μπορεί να νιώσει πια κανείς για κάποιον που επιμένει να νομίζει ότι διάγει εντός μιας μονομανούς εικόνας που έχει φτιάξει για τον εαυτό του.

Με άλλα λόγια, τις πρώτες του επιλογές και τους πρώτους του λόγους θα πληρώσει ο κ. Παπαδόπουλος στις 17 Φεβρουαρίου. Έτσι άλλωστε συμβαίνει στην πολιτική, όπως και στη ζωή: Όλα εδώ πληρώνονται!

Κυριακή 13 Ιανουαρίου 2008

Ιστορικοί συμβιβασμοί

Μισώ τους αδιάφορους!
Αντόνιο Γκράμσι

Μήπως είναι καιρός πια να μιλήσουμε για το μεγάλο ιστορικό συμβιβασμό μεταξύ των δύο μεγαλύτερων κομμάτων της Κύπρου; Μήπως έφτασε η ώρα της διάβασης των ορίων και της συνεργασίας; Η αντίδραση των συνομιλητών μου σε αυτά και άλλα ερωτήματα είναι σχεδόν πανομοιότυπη: αντιλαμβάνονται το επιχείρημα αλλά θεωρούν ανίκανο είτε το ένα κόμμα είτε το άλλο να κάνει την υπέρβαση και να ξεπεράσει τις πολιτικές αγκυλώσεις και τα ιδεολογικά στερεότυπα.

Το εγχείρημα δεν θα είναι προϊόν πολιτικής φαντασίας. Σε διαφορετικές περιόδους της σύγχρονης ευρωπαϊκής πολιτικής ιστορίας οι δυο πόλοι του συστήματος σε ορισμένες χώρες βρήκαν τις κοινές οδούς, αντιλαμβανόμενοι τις ανάγκες της χώρας τους και της ιστορικής συγκυρίας: χαρακτηριστικά που προσιδιάζουν σε αληθινούς πατριώτες... Στην Ιταλία στα τέλη της δεκαετίας του '70 το εγχείρημα σταμάτησε με τη δολοφονία του Μόρο - όχι τυχαία. Στις μέρες μας, στη Γερμανία ο συνασπισμός προχωράει, όχι χωρίς προβλήματα και παλινδρομήσεις, αλλά το σημαντικό είναι ότι κινείται και λειτουργεί.

Στην Κύπρο; Νομίζω ότι συντρέχουν οι λόγοι, με τις αναγκαίες αναλογίες, βέβαια. Η ιστορική συγκυρία είναι προφανής: Το Κυπριακό, δηλαδή οι ζωές μας, φτάνει σε ένα τελευταίο σταυροδρόμι. Η απαλλαγή από το σημερινό Πρόεδρο και η προώθηση ενός ικανού, προοδευτικού και πραγματιστή πολιτικού στο αξίωμα είναι ύψιστης σημασίας. Η αλλαγή αυτή δεν θα είναι, φυσικά, η πανάκεια. Οι παράγοντες στο λαβυρινθικό δημιούργημα που ονομάζεται Κυπριακό είναι πολλοί. Εμείς, ας προσπαθήσουμε τουλάχιστον, να κάνουμε σωστά όσα μας αναλογούν.
Μέχρι σήμερα η προοπτική της εμφανούς συνεργασίας ή της πολιτικής σύμπλευσης σε επίπεδο ρητορικής και στοχοθεσίας μεταξύ των δύο κομμάτων, ΑΚΕΛ και ΔΗΣΥ, συναντά τη σφοδρή αντίδραση του ΔΗΚΟ. Άλλοτε με υπαινιγμούς και άλλοτε με ευθεία αμφισβήτηση προθέσεων και διαμοιρασμό πιστοποιητικών πατριωτικών φρονημάτων, το ΔΗΚΟ πολεμάει την προοπτική αυτή. Και εδώ εντοπίζεται το πολιτικό παράδοξο: το ΔΗΚΟ που για αρκετά χρόνια σε διαφορετικές περιόδους συνεργάστηκε και με τα δύο αυτά κόμματα, σήμερα εγκαλεί εν είδει κήνσορα την προοπτική συνεργασίας τους.
Η υποκρισία του πολιτικού βερμπαλισμού του ΔΗΚΟ έγκειται στο ότι ενώ ήταν αυτό που για χρόνια δίδαξε το ανήθικο μάθημα της υπό κάθε συνθήκη επιβίωσης και γαλούχησε για δεκαετίες μια μερίδα του κόσμου με το γλείψιμο, παραδίδοντας στρατιές οσφυοκαμπτών στην κοινωνία μας, σήμερα εμφανίζεται ως τιμητής των άλλων, με προσχηματική πατριωτική ρητορεία. Είναι καιρός πια να ηττηθούν όλες οι πρακτικές, οι μέθοδοι, ο συντηρητισμός και ο ιδεολογικός βόρβορος μιας πολιτικής κάστας που δυναστεύει για χρόνια αυτό τον τόπο και να τελειώνουμε επιτέλους με όλον αυτό το συρφετό!
Ο δρόμος της συνεργασίας και της επίτευξης του ιστορικού συμβιβασμού δεν σημαίνει μόνο συνεργασία για εκλογή ενός άλλου Προέδρου. Σημαίνει εθνική συμφιλίωση μέσα στην κοινωνία μας: αναγνώριση των δολοφονιών των αριστερών, ιστορική κάθαρση από τα υπολείμματα του πραξικοπήματος, συμφωνία επί μιας ολοκληρωμένης πολιτικής έναντι των Τουρκοκυπρίων, δέσμευση για κοινωνική ανάπτυξη και τόσα άλλα. Προσωπικά, θεωρώ εφικτή τη συνεργασία και αναπόφευκτη τη στιγμή που θα κληθούμε είτε να υλοποιήσουμε κοινά οράματα είτε να βρεθούμε υπόλογοι απέναντι στην Ιστορία μας για τη μη επίτευξή τους.

Ίσως, πάλι, όλα αυτά να ακούγονται χιμαιρικά και δύσκολες ερωτήσεις, ενόψει ειδικά του πόσο κοντά βρισκόμαστε στις εκλογές. Για τους υπόλοιπους, λοιπόν, υπάρχει και αυτό που προσφυώς είπε μια παλιά αγάπη: η μελαγχολία του Ιανουαρίου...

Παρασκευή 4 Ιανουαρίου 2008

Καρντάση μ’ τραγουδάς…

Η αιώνια επιστροφή. Όσο το αντέχεις και μπορείς ακόμα. Στην αρχή της Παπάφη σε τυλίγει μια γνώριμη ζάλη. Κοιτάς ψηλά κι ακούς τους παλιούς σου συγκατοίκους να γελάνε μέσα από ανοικτά μπαλκόνια. Εκτός από το ταξίδι στο χώρο, το άλλο είναι και το πιο δύσκολο: το ταξίδι στο χρόνο.

Οι παλιοί φίλοι σε περιμένουν στην ίδια στάση που τους άφησες στο μπαρ την τελευταία φορά, με το επόμενο τσιγάρο στο στόμα, μόνο που περισσότερες σκιές χαράζουν το πρόσωπό τους. Ίσως και να αντιγυρίζουν αυτές που σαλεύουν στο δικό σου, μα εσύ να μην το έχεις πάρει χαμπάρι. Το σκηνικό γνωστό, οι κουβέντες απαράλλακτες, τα νέα διαφορετικά. Η γενιά των 700 ευρώ, των χλιδάνεργων και οι άλλοι που ξημεροβραδιάζονται στη δουλειά. Τα νέα βιβλία, οι παλιές ταινίες, σκισμένοι χάρτες που σου ζεσταίνουνε ξανά το μυαλό. Ύστερα, το παιχνίδι της ανθρώπινης γεωγραφίας: που έχει καταλήξει ο ένας, που βολοδέρνει ο άλλος, το φανταρικό, το γραφείο, το μεταπτυχιακό, οι γάμοι.

Κοντά στα πολλά λόγια κι οι μεγάλες σιωπές, η ενατένιση του κλειστού ορίζοντα του Θερμαϊκού, οι φωτιές στο λιμάνι, την ώρα που χίλιοι ήλιοι χοροπηδάνε στη θάλασσα και τείνεις να πιστέψεις ότι βρήκες το φως που καταυγάζει το μέσα. Βόλτες στην παραλία. Χώνεσαι στον Ιανό – ζέστη, επιτέλους κι εκείνη η αίσθηση του χαρτιού η μυρωδιά, η αφή κι ένας απρόσμενος τίτλος.

Μετά από μέρες, κι αφού έχεις γυρίσει, στέκεσαι σε μια ατελείωτη ουρά για να αγοράσεις τα νέα χαρτόσημα, για να τακτοποιήσεις τις νέες αγωγές κι αναρωτιέσαι πως θα τιθασεύσεις όλη τη χαρτούρα που θέριεψε πάνω στο γραφείο σου. Μέσα σου ακόμα ψιθυρίζει ο μικρός θεός καλοκαιρινά ρήματα και χασκογελάει με την ανημποριά σου να απαντήσεις σε έστω κι ένα από τα διλήμματα που σκαρφίζεται για σένα. Ήδη, έχεις διχοτομήσει τη ζωή σου σε προ και μετά.

Το στερεότυπο της ερωτικής πόλης συνθλίβεται. Αναιρείται από ανθρώπους που εξακολουθούν να ερωτεύονται – ανεξαρτήτως τόπου. Ένα γυναικείο σώμα είναι η Θεσσαλονίκη. Ένας λαιμός με γνωστές γραμμές. Ένα τρυφερό άγγιγμα που σε καθηλώνει. Μα πιο πολύ, είναι μια ματιά που συνεχίζει να σε κοιτάει όλα αυτά τα χρόνια.