Πέμπτη 29 Νοεμβρίου 2007

Οι ζωές των άλλων



«Οι φίλοι μου όλοι εδώ και χρόνια
ζευγάρια γίναν, φτιάξαν σπίτια
μονάχα εμένα χάσκει ακόμα
χωρίς μια στέγη ετούτη η αλήθεια»

Λ. Νικολακοπούλου

Περίεργη που είναι η εποχή! Όλα μοιάζουν να τελούν σε ένα αέναο περιδινισμό. Οι μέρες, οι εβδομάδες κυλούν «σαν τον αφρό στα δάκτυλα του ναύτη». Η δύναμη των μύθων μας εγκαταλείπει, οι λέξεις της εσωτερικής αφήγησης βαλτώνουν ανείπωτες και μαζί της κι η ιστορία που φτιάχνουν οι παρέες - για να θυμηθούμε και τις καλές στιγμές του Νιόνιου.

Απ’ την άλλη η νοσταλγία στήνει ενέδρες και ξόβεργες που σ’ εγκλωβίζουν σε μια ρωγμή του χρόνου. Παλιοί στίχοι σε περιμένουν στην επόμενη γωνιά και σου ζητούν να τους δηλώσεις αυθωρεί και παραχρήμα αν στ’ αλήθεια εσύ είσαι όντως εσύ ή είσαι πια ένας άλλος.

Γύρω, οι φίλοι παντρεύονται, βρίσκουν δουλειές, παίρνουν δάνεια, κάνουν παιδιά. Κυνηγάνε το κάθε μέρα τους μέσα σε μια φουρτούνα οργής και αδιαφορίας, ξεπεταγόμενοι από το βυθό της ανάγκης κάθε τόσο, ίσα - ίσα για να πάρουνε αέρα. Χαίρονται με τα bonus που τους πετάει σαν ξεροκόμματο το αφεντικό, ξεχνώντας ότι ουσιαστικά τους επιστρέφει την υπεραξία της δικής τους εργασίας.

Κάνουνε όνειρα για σπίτια, διαμερίσματα, νέα μοντέλα αυτοκινήτων. Νοσταλγούν ένα μέλλον, που πολύ φοβάμαι δεν θα τους φανερωθεί, για ταξίδια, που πολύ πιθανόν δεν θα γίνουν ποτέ, αλλά λειτουργούν σαν άλλοθι, σαν ένα παυσίλυπο για ένα ραγισμένο παρόν. Κι όλοι μαζί βάζουν υποθήκη τα όνειρά τους, προσδοκώντας την εκλογή του τάδε ή του δείνα που θα τους βολέψει, θα «κανονίσει», θα βρει την άκρη μωρέ. Από κοντά και το άλλο παρεμπόριο ελπίδας, με τον ασταμάτητο τζόγο, τα τζακ-ποτ, τα τζόκερ, τα λαχεία. Όλα, σε μια διαρκή αναβολή, χρόνος μελλοντικός, ελπίδα κρυφή. Μην με πείτε (μόνο) απαισιόδοξο…..

Ξεχνάμε έτσι το παραπέρα, το επέκεινα των πραγμάτων. Είδατε; Έβαλα πρώτο πληθυντικό γιατί με τον ένα ή άλλο τρόπο μας αφορά όλους. Αφορά τις συλλογικές αξίες της κοινωνίας μας, τη διαμόρφωση των κοινών της αναγκών και το σχηματισμό των αυριανών της οραμάτων. Με ευκολία αποδίδουμε το πρόβλημα στο Σύστημα, το μέγα Κτήνος. Κι όμως αγνοούμε πως αυτό ζει, συντηρείται και αναπαράγεται από χιλιάδες μικρά κτηνάκια εκεί έξω. Εμάς;

Άλλοι αγωνιούν σφόδρα για τις εκκλησίες, τα λουλούδια του γάμου, τα φορέματα. Μου μιλάνε με ειλικρινή αγωνία για τα παλ χρώματα των ρούχων, τις νέες τάσεις της μοδός κι εγώ τους ακούω με ιδιαίτερη προσοχή ή τουλάχιστον προσποιούμαι, αλλά δεν μπορώ να συγκρατήσω τίποτα από όσα μου λένε. Όχι από περιφρόνηση ή υπεροψία, αλλά από μια προσωπική, αποκλειστικά δική μου αδυναμία να παρακολουθήσω τους συνειρμούς, το παραδέχομαι.

Για αυτό, παίρνω τους δρόμους, χαζεύοντας τους πρωινούς ουρανούς - κι ίσως να είναι αυτός ο λόγος που εξακολουθώ να γκρεμοτσακίζομαι ενίοτε στις τραχιές ασφάλτους της πατρίδας μας. Βγαίνω με άλλους κι αδειάζω μπουκάλια με θολά υγρά, καθώς στο βάθος παίζει μονότονα το ίδιο κομμάτι. Και πάντα το συνειδητοποιώ αργά, συνήθως στις 7 και 13 το πρωί, κι έτσι δεν έχω χρόνο να αντιδράσω, αφού είναι μόλις 2 λεπτά πριν σημάνει το ξυπνητήρι μου και βάλω κοστούμι, ρολόι, γραβάτα. Έτοιμος, δηλαδή, να βγω στο χαλασμό, αλλά γαμώτο πάλι νιώθω ότι κάτι λείπει. Να, όπως και τώρα, σ’ αυτό το κείμενο, που δεν ξέρω πως και αν μπορώ να το τελειώσω…

Πέμπτη 22 Νοεμβρίου 2007

Mr. Nothing

Ας το παραδεχθούμε. Μας έχει πάρει τα μυαλά! Παίζει κορώνα – γράμματα το μέλλον μας κι εμείς αγωνιούμε για την επόμενη δόση για το δάνειο. Διεκδικεί το δικαίωμα να καθορίσει τη ζωή μας σε αυτό το νησί για τις επόμενες δεκαετίες κι όταν αυτός δεν θα είναι εδώ, εμείς θα βιώνουμε τις συνέπειες της δικής του αλλοπρόσαλλης και αποτυχημένης πολιτικής, που μας οδηγεί μέρα τη μέρα πιο κοντά στη διχοτόμηση.

Ας το παραδεχθούμε, δια τι να το κρύψωμεν άλλωστε; Είναι η επιτομή της πολιτικής αποτυχίας. Οι απόψεις του δεν βρήκαν ποτέ πρόσφορο έδαφος στην κοινωνία μας. Διαχρονικά. Τους σκελετούς από την ντουλάπα του ’60, προσπαθεί να μας τους πασάρει για μοντελάκια του 2008. Δεν ξεπέρασε ποτέ το ισχνό 2-3% όταν κατήλθε αυτόνομος στις εκλογές. Ούτε κατάφερε να δημιουργήσει ένα βιώσιμο πολιτικό σχηματισμό στον τόπο. Αντίθετα, μας έδειξε ότι ο πήχης της πολιτικής ηθικής μπορεί να κατεβεί σε υπόγεια που ούτε καν είχαμε υποψιαστεί ποτέ. Ποιος ξεχνάει τους «νενέκους»;

Ενώ προοριζόταν για υποσημείωση της υποσημείωσης στα βιβλία της ιστορίας, του ράψανε το κοστούμι του Προέδρου. Μεταξύ μας, τώρα: το ξέρουμε όλοι, το έλεγε κι ο Γιώργος άλλωστε (προτού αλλάξει γνώμη for yet another time) ότι δεν ήτανε για τέτοια πράγματα. Ήτανε για άλλα. Κι όμως αυτός ο άνθρωπος έζησε μια ζωή με δανεικά: δανεικό κόμμα, δανεικές ψήφους, δανεική εξουσία. Ο κύριος Τίποτα!

Πρόεδρε, δυστυχώς μου ακυρώνεις τα όνειρά μου για το μέλλον και μου ζητάς laisser-passer για να συνεχίσεις στο ίδιο μοτίβο τα επόμενα 5 χρόνια. Δεν μπορούμε να κρατήσουμε αυτό το νησί βαμμένο στο αίμα, βουτηγμένο στο μίσος για τους Τουρκοκύπριους, για τους αριστερούς, για όσους δεν ασπάζονται τις μονομανίες της εκάστοτε εξουσίας. Δεν πιστεύω ότι αυτή η εξουσιαστική κάστα θέλει να λύσει το Κυπριακό. Πολύ απλά γιατί την επομένη της λύσης, χωρίς το Κυπριακό, οι φυσικοί και οι πολιτικοί επίγονοι της δεν θα έχουν λόγο ύπαρξης. Όλοι όσοι σήμερα προσκυνούν και θαμπώνονται από την εξουσία, δεν θα γυρίσουν να κοιτάξουν δεύτερη φορά. Αλήθεια για ποιο πράγμα θα μιλάει και με τι θα ασχοληθεί, αν λυθεί; Με το φυσικό αέριο;

Ξέρω, ξέρω. Όλος αυτός ο συρφετός που περιτριγυρίζει το λόφο του Προεδρικού, τους πατενταρισμένους κηφήνες εννοώ που ενδημούν σε σθγκεκριμένο κόμμα εδώ και δεκαετίες, θα τρέξει να κρυφτεί πίσω από αριθμούς, δημοφιλίες και δημοσκοπήσεις. Θα αναχθεί πάλι ο πλειοψηφισμός του αίσχιστου είδους σε κολυμβήθρα της Δημοκρατίας και οι ευθύνες θα μετατεθούνε αλλού. Κι όμως αυτός ο τόπος αξίζει καλύτερα…

Πρόεδρε, μου έχεις πάρει τα μυαλά, το παραδέχομαι! Για τις επόμενες 90 μέρες που απομένουν μέχρι τις εκλογές, δεν θα σκέφτομαι τίποτα άλλο από αυτό που οι ψευταράκοι δεν αντέχουν με τίποτα: την αλήθεια της 17ης ή, έστω, της 24ης Φεβρουαρίου!

Πέμπτη 15 Νοεμβρίου 2007

Junta!



Χούντα είναι ο απόλυτος έλεγχος των ΜΜΕ από μια ομάδα ανθρώπων που κατευθύνει κατά το δοκούν την ενημέρωση και φιλτράρει την πληροφόρηση με γνώμονα τα συμφέροντα της, οικονομικά και πολιτικά.Είναι η τερατόμορφη όψη της διαπλοκής, που τα απόνερα της πνίγουν τη ζωή μας. Σήμερα, ανενημέρωτοι ή κακώς πληροφορημένοι πολίτες. Αύριο, αλλοτριωμένοι και φανατισμένοι όχλοι που δεν ορρωδούν προ ουδενός, έτοιμοι για νέες θυσίες και υποχωρήσεις.

Χούντα είναι το εμετικό τηλεοπτικό τοπίο, που εκμαυλίζει την αξιοπρέπεια του καθενός και εκχυδαϊζει κάθε μορφή ανθρώπινης συμπεριφοράς. Είναι ο ολετήρας της αισθητικής αντίληψης μας για τον κόσμο και η επιβολή προτύπων ομορφιάς, σκέψης, εμφάνισης, απόψεων μέσα από δόλιες τεχνικές και παιχνίδια με την εκπορνευτική σαγήνη της εικόνας. Είναι όλος ο εσμός από τις σαπουνόπερες, τις οιονεί σατυρικές εκπομπές, τις εύπεπτες ταινιούλες της σειράς, όλα όσα οι καναλάρχες και οι διαμορφωτές των τηλεοπτικών προγραμμάτων θεωρούν ότι θέλει ο λαουτσίκος και για αυτό του τα δίνουν.

Χούντα είναι η φίμωση της αντίθετης άποψης, οι κραυγές εναντίον της διαφορετικής, της διαφωνούσας άποψης. Είναι η συμφωνία σιωπής ανάμεσα μας, μια άθλια omertà, αυτό που συλλογικά βαφτίσαμε «κρύψε να περάσουμε» και πορευόμαστε για χρόνια με αυτό το μότο. Χούντα είναι οι διευθυντές που με «καλοπροαίρετες» υποδείξεις σου ζητούν ευγενικά να βγάλεις το σκασμό γιατί αύριο δεν ξέρεις τι μπορεί να γίνει. Είναι ο ορυμαγδός των εθνικιστικών κορόνων, το βασίλειο της κοινωνικής αναισθησίας, ο οχετός της προσωπικής μας υποκρισίας.

Χούντα είναι οι προπέλες που έχετε βάλει στα παιδιά σας και τα κουβαλάτε δεξιά-αριστερά σε σχολεία, φροντιστήρια, γυμναστήρια στερώντας τους την ευκαιρία να ζήσουν με φυσιολογικούς ρυθμούς την εφηβεία τους. Κατασκευάζετε στρατιές ψυχωσικών, συναισθηματικά ανάπηρων και κοινωνικά ανίκανων ατόμων που θα φωνάζουν ο ένας προς τον άλλο, αντί να συζητούν, που θα πηδιούνται ακόρεστα χωρίς να μπορούν να βιώσουν τίποτα, πέρα από ένα οργασμό των 7 δευτερολέπτων, και θα μεθερμηνεύουν τον κόσμο μέσα από το φακό του πιο αδυσώπητου εγωϊσμού. Κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση σας, δηλαδή....

Χούντα είναι η αβεβαιότητα των εργασιακών μας σχέσεων, η ανασφάλεια για το μέλλον μας. Είναι οι απάνθρωπες ώρες εργασίας με τις εξευτελιστικές αμοιβές, είναι τα εργατικά ατυχήματα που κανείς δεν διερευνά και για τα οποία κανείς δεν τιμωρείται. Είναι η καταδυνάστευση του χρόνου σας από όσα οι άλλοι σας επιβάλλουν. Είναι το θράσος με το οποίο σας ζητούν να γονατίσετε για μια εξυπηρέτηση, για μια θέση. Μα πιο πολύ είναι η προθυμία με την οποία σκύβετε. Όταν φτάσουν να πάρουν και αυτή την αξιοπρέπειά σας, δεν θα έχει μείνει τίποτα από εσάς.

Χούντα είναι το τσίρκο της βλακείας όπου υπουργοί, ταγοί, παράγοντες και ψώνια συνωθούνται στα εμπορικά κέντρα και ο επιχειρηματίας τους κουρδίζει ώστε να βαράνε καμαπανάκια, χωρίς να αντιλαμβάνονται την ξεφτίλα. Είναι η μαζική κατανάλωση, το «κατέχω, ergo sum» που σας έχει πάρει τα μυαλά και η επηρμένη ανοησία των νεόπλουτων.

...............................................................

Στριφογυρνάει στο μνήμα του ο ποιητής κι η φωνή του φτάνει βραχνή:

«Αντισταθείτε πάλι σ’ όλους αυτούς που λέγονται μεγάλοι σ’ όλους που γράφουν λόγους για την εποχή δίπλα στη χειμωνιάτικη θερμάστρα στις κολακείες τις ευχές τις όσες υποκλίσεις από γραφιάδες και δειλούς για το σοφό αρχηγό τους.»

Παρασκευή 9 Νοεμβρίου 2007

9 Νοεμβρίου 2037
Οδός Χαμένης Πατρίδας 0
Δήμος Νέας Λευκωσίας
24404 Ν. Αττικής

Γιε μου,
Χάρηκα τόσο που σε άκουσα τις προάλλες στο τηλέφωνο. Ελπίζω σύντομα να τελειώσεις με τις σπουδές και να αποφασίσεις το επόμενο σου βήμα.
Με είχες ρωτήσει για τα περασμένα χρόνια στην Κύπρο κι εγώ απέφυγα να σου απαντήσω ευθέως, μιας και βρέθηκα απροετοίμαστος μπροστά στις ερωτήσεις σου. Πιο πολύ γιατί ένιωσα να συμπυκνώνεται ο χρόνος μπροστά μου.
Με ρωτάς που έγινε το λάθος... Κι ειλικρινά δεν έχω απάντηση. Ή μόνο μια απάντηση.... Να σου μιλήσω για ιστορία, για ήρωες; Θα τα ξέρεις όλα αυτά από τα βιβλία. Για τη λογική των χαμένων ευκαιριών, το πως η κάθε γενιά ατένιζε τις ευκαιρίες της προηγούμενης και έμενε ενεή μπροστά στα αδιέξοδα;
Μια σειρά από λάθη ήταν, και σε αυτές τις περιπτώσεις, το ξέρεις, είναι δύσκολο να τεμαχίσεις την ευθύνη και να την αποδώσεις. Κι εγώ δεν ξέρω κι αν ακόμη κι αυτό ωφελεί σε κάτι πια.
Η δική μου γενιά ρωτάς... Οι τριαντάρηδες των αρχών αυτού του αιώνα. Κοιτάω πίσω και βλέπω μια γενιά με προσδοκίες και όνειρα. Ανθρώπους που θέλησαν να οραματιστούν αλλιώς τη ζωή τους και πόθησαν την αλλαγή. Νομίζαμε ότι θα ήμασταν για πάντα δυνατοί και ακμαίοι κι ότι θα τα καταφέρναμε. Κοίταξε μας σήμερα – καταλαβαίνεις; Σε κοιτάω και αναδύεται μέσα μου το αίσθημα εκείνης της εποχής. Ο καθρέφτης όμως μου αντιγυρίζει τις πραγματικότητες... Με συγχωρείς, παραστράτησε η σκέψη μου!
Δεν ξέρω αλήθεια τι έγινε τελικά. Θολώνουν με τον καιρό οι θύμησες και οι προσωπικές μας ερμηνείες διηθύζουν τα γεγονότα. Ή ίσως, πάλι να μην μπορεί κανείς τελικά να σταθεί ολόρθος απέναντι στην Ιστορία. Κάποιοι μιλούσαν για Κόσοβο, άλλοι για Ταιβάν. Την ώρα που όλα πήγαιναν κατά διαόλου, εμείς γυρεύαμε να περιγράψουμε το επερχόμενο χάος. Μας ένωναν συμμαχίες και έχθρες με ανθρώπους που δυνάστευσαν για δεκαετίες το νησί και με άλλους που είδαν μέσα από την πάχνη της αβεβαιότητας την προοπτική μιας διαφορετικής πορείας. Έλληνες, αγόρι μου, και οι παιδικές ασθένειες που δεν μπορέσαμε να ξεπεράσουμε ποτέ...
Κάποια στιγμή - πριν 30 περίπου χρόνια – άρχισε να κλείνει το ζήτημα. Η πρόταση λύσης που διαμορφώθηκε το 2008 απορρίφθηκε ξανά από εμάς και σιγά-σιγά άρχισε η κατρακύλα. Ό,τι ονομάσαμε αδικία και παράνομο, πήρε σάρκα και οστά δίπλα μας και έγινε δεκτό ως κανονικότητα και νόμος. Αποκτήσαμε ένα γείτονα στο βορρά και μοιραστήκαμε όσα είχαμε στο νότο. Μέσα σε λίγα χρόνια οι πληθυσμοί εξισώθηκαν, μέχρι που οριστικά υποσκελιστήκαμε. Και αναπόφευκτα άρχισαν τα παιγνιδια για την κατάληψη της εξουσίας. Τελικά, σε μια ειρωνεία της Ιστορίας, οι Άλλοι, επικαλούμενοι το Δίκαιο της Ανάγκης, κατέλαβαν ουσιαστικά όλο τον κρατικό μηχανισμό και εδραιώθηκαν για τα καλά στον τόπο. Κάπου εκεί, φύγαμε κι εμείς....
Ξέρεις, όσοι τότε μας φαίνονταν άξιοι και τρανοί ή πατριδοκάπηλοι και απατεωνίσκοι, ναι, για όλους αυτούς που σήμερα μου αραδιάζεις τα ονόματα τους, Παπαδόπουλος, Χριστόφιας, Κασουλίδης και λοιποί, δεν είναι πια εδώ κι εμείς ακόμα προσπαθούμε να βρούμε τι πήγε στραβά.Πως να μην κουβαλούμε, μου λες, όλο αυτό το φορτίο;
Κατά τα άλλα, όλα καλά, γιε μου!