Γράμματα στη μητέρα μου

«Θα σου μιλήσω ειλικρινά: είσαι πολύ άγουρος, είσαι και πολύ αφελής. Κουτορνίθι, όπως λένε στο χωριό μου. Ρίξε μόνο μια ματιά στον εαυτό σου. Ξέρεις απέξω όλες τις μαγικές λεξούλες, Δημοκρατία, Πατριωτισμός, Κράτος Δικαίου, Διαχωρισμός των Εξουσιών, Κοινωνία των Πολιτών, Ηθική Ανανέωση. Το επικίνδυνο είναι ότι τις πιστεύεις. Το κακό είναι ότι τις επαναλαμβάνεις με πεποίθηση. Μπήκες στη ζούγκλα και θέλεις να σκοτώσεις λιοντάρια προτού καν γεμίσεις το ντουφέκι σου».

Ο Φουέντες έγραψε τα πιο πάνω στο βιβλίο του «Το κάθισμα του Αετού», περιγράφοντας ένα φέρελπι νεαρό που κάνει τα πρώτα του βήματα στην πολιτική. Τελειώνοντας την παράγραφο, ξαναγύρισα στην αρχή της και διάβασα λέξη προς λέξη το απόσπασμα.

Τις μέρες αυτού του λαβωμένου Σεπτέμβρη που μας πέρασε, φίλοι, γνωστοί, αλλά κυρίως άνθρωποι που δεν γνωρίζω και συναντιέμαι τυχαία μαζί τους με ρωτάνε: «Γιατί γράφεις;». Άνθρωποι που με αγαπούν άνευ όρων ανησυχούν με αυτό που ίδιοι θεωρούν ως απροσεξία μου, ως ασυλλόγιστη δημόσια έκθεση. Αδυνατούν να συλλάβουν πως γίνεται στις 500 λέξεις αυτής της στήλης να χωράει η αδυσώπητη κριτική σε ό,τι με ενοχλεί, το ιερό μένος ενάντια στην καθεστηκυία τάξη, το ασταμάτητο σφυροκόπημα της φαύλης κυβέρνησης μας. Συχνά με προκαλούν με ερωτήσεις του τύπου: «Εσύ θα αλλάξεις τον κόσμο;» ή δηλώσεις όπως: «Είσαι πολύ μικρός για να κάνεις εχθρούς».

Παλαιότερα, η ασυμβίβαστη εφηβεία μου θα εξεγειρόταν και θα απαντούσε αναιδώς πως φυσικά και θα τον άλλαζα και πως όλοι αυτοί οι επίδοξοι «εχθροί» ήταν…. δεόντως εγγεγραμμένοι. Τώρα πια ελέγχω τις παρορμητικές μου απαντήσεις και πολεμώ με άλλα όπλα. Τις αυταπάτες για την αλλαγή του κόσμου, τις σκότωσα μια νύχτα, για να μην ξυπνήσω μια μέρα στα 50 και με πυροβολήσει το είδωλο μου απ’ τον καθρέφτη. Ανήκω σε μια γενιά που αποτελείται από ένα αξιοσημείωτο αριθμό παρτάκηδων, κωλόπαιδων και λαμόγιων της «αρπαχτής», που κανένα συλλογικό όραμα και καμιά αξία αλληλεγγύης δεν της έχει δοθεί. Αντίθετα, οι λίγοι με ένα «τίποτα» παλεύουμε να ορίσουμε τον κόσμο μας.

Ξέρω, ακόμη, πως αυτά τα κείμενα τα διαβάζουν και αυτοί που περνούν συχνά από το στόχαστρο των λέξεων μου. Είναι οι δήθεν τύποι με τα πούρα, πρώτες (χα)μούρες αυτής της κοινωνίας-μπουρδέλου, πειθήνιοι yes-men της κρατικής μηχανής, μικροί «ξερόλες» της κακιάς ώρας, ψοφοδεείς οσφυοκάμπτες μπροστά στην κάθε εξουσία που πιστεύουν ότι κάτι μορμολύκεια σαν εμένα δεν έχουν το στομάχι για να αντέξουν στις δυσκολίες. Είναι όλοι αυτοί που την κρίσιμη ώρα, στο interview, στην αίτηση, στην ανάγκη της καθημερινότητας θα βρεθούν μπροστά σου, μοστράροντας την ασχετοσύνη τους ως ικανότητα: διευθυντές, παραδιευθυντές, εργοδότες, παπάδες, μέτοχοι, γραφειοκράτες, γραμματείς και Φαρισαίοι. «Η κόλαση είναι οι άλλοι», είχε πει ο Σαρτρ, αλλά μόνο τώρα μπορώ να υποψιαστώ τι μπορεί να εννοούσε.

Λοιπόν, αν ο φόβος μπροστά σε όλο αυτό το θρασύδειλο εσμό οδηγεί μια κοινωνία στην αυτολογοκρισία και στην υποταγή στην κάθε πρόσκαιρη εξουσία, τότε θα πρέπει να δεχτούμε ότι αυτός ο κόσμος δεν μπορεί να κάνει μήτε ένα βήμα μπροστά, ότι θα είμαστε για πάντα εξαρτήματα της μηχανής του Κτήνους, ότι ένας ύπνος μέσα σε ερέβη δίχως όνειρα θα είναι το πεπρωμένο μας.

Λοιπόν, μάνα, μερικές φορές νομίζω ότι ξέρω πια γιατί γράφω. Ναι, μπορεί να το έχω ήδη αποδεχτεί: δεν μπορώ να αλλάξω τα μέτρα αυτού του κόσμου. Μα δεν μπορώ κι εγώ να χωρέσω στα δικά του. Γι’ αυτό και κάθε Παρασκευή θα γεμίζω εδώ το ντουφέκι μου με 500 λέξεις...