Γη και Ελευθερία

Στις 19 του τρέχοντος μηνός, το Ανώτατο Δικαστήριο εξέδωσε την απόφαση του αναφορικά με την περιουσία του Αλή Κιαμίλ, τουρκοκύπριου πολίτη της Δημοκρατίας.

Ο κ. Κιαμίλ, διορισμένος διαχειριστής της περιουσίας του αποβιώσαντος πατέρα του, χωρίς να αναγνωρίζει ότι η περιουσία του κατέχεται νόμιμα από τον Κηδεμόνα Τουρκοκυπριακών περιουσιών, ζήτησε όπως προχωρήσει ο ίδιος στη μεταβίβαση της περιουσίας στο όνομα των νόμιμων κληρονόμων, να του καταβληθεί οποιοδήποτε πόσο βρίσκεται στον έλεγχο του Κηδεμόνα και να του δοθούν λογαριασμοί σε σχέση με τη διαχείριση της περιουσίας του αποβιώσαντος.

Το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε τους ισχυρισμούς του αιτητή περί αντισυνταγματικότητας του νόμου για τον Κηδεμόνα των Τουρκοκυπριακών περιουσιών. Επίσης, δεν δέχτηκε ότι υπάρχει αποστέρηση του δικαιώματος ιδιοκτησίας (και άρα, ο αιτητής παραμένει νόμιμος ιδιοκτήτης), αλλά απλά το δικαίωμα κατοχής, διαχείρισης και ελέγχου της περιουσίας του υποβάλλεται σε απόλυτα αναγκαίους περιορισμούς, δεσμεύσεις ή όρους, σύμφωνα με το Σύνταγμα. Η δυνατότητα επισκέψεων από τον αιτητή στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές δεν έχει εξαλείψει την κατάσταση που δημιουργήθηκε από την εισβολή και συνακόλουθα δεν είναι δυνατό να του δοθεί ο πλήρης έλεγχος της περιουσίας του.

Ο υπογράφων θα ρισκάρει την πρόβλεψη ότι στα επόμενα χρόνια, οι αποφάσεις αυτού του είδους θα καταπέσουν πανηγυρικότατα ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, με όλες τις συνακόλουθες συνέπειες. Ο νόμος περί του Κηδεμόνα τουρκοκυπριακών περιουσιών είναι προβληματικός σε αρκετά σημεία και σε τέτοιο βαθμό που δεν θα αντέξει στη βάσανο της εξέτασης με βάση τα κριτήρια που θέτει το ΕΔΑΔ.

Είναι εμφανές ότι σε αυτή την περίπτωση, και στις χιλιάδες ανάλογες που υπάρχουν, οι δικαιούχοι αποστερούνται κατά απόλυτο τρόπο οποιοδήποτε προσπορισμό οφέλους από την περιουσία τους. Ούτε την ίδια την περιουσία μπορούν να κατέχουν ούτε να λάβουν τα ποσά που υποτίθεται ότι δεσμεύονται και κατατίθενται για αυτούς με την προοπτική καταβολής τους σε άγνωστο χρόνο. Άρα, το περιεχόμενο του δικαιώματος εκμηδενίζεται. Κατ’ ουσία, θα βρούμε τους εαυτούς μας στην ίδια κατηγορία με την Τουρκία, έχοντας παραβιάσει το δικαίωμα των συμπολιτών μας στην περιουσία τους. Χάνουμε, δηλαδή, και την ηθική υπεροχή μας στο σημείο αυτό.

Η δικαιολογία του δικαίου της ανάγκης και της ύπαρξης της έκρυθμης κατάστασης δικαιολογεί στο εσωτερικό της Κύπρου τη λειτουργία των πραγμάτων. Δύσκολα, όμως, θα πείσει τους ευρωπαίους δικαστές και η ωρολογιακή βόμβα που κατασκεύασαν οι νομοθέτες μας, που ακούει στο όνομα «Κηδεμόνας Τ/Κ περιουσιών», θα σκάσει πάνω στα κεφάλια μας και μέσα στις τσέπες μας. Δυστυχώς, η προοπτική που διαμορφώνεται είναι να δημιουργήσουμε σε ορίζοντα μιας δεκαετίας, χιλιάδες «αντι-Λοϊζίδου», με σαφείς τις πολιτικές συνέπειες στο επίπεδο της πολιτικής επιχειρηματολογίας της πλευράς μας.

Επιπλέον, η κατάσταση θα περιπλεχθεί ακόμα περισσότερο αφού θα οδηγήσει σε μια άνευ προηγουμένου δικαστηριακή μανία τις δύο κοινότητες. Και φαίνεται ότι όλα αυτά δεν είναι ικανά για να καταστήσουν αποδεκτό στο μυαλό μας ότι το Κυπριακό δεν λύνεται σε αίθουσες δικαστηρίων, αλλά με πολιτικές αποφάσεις, πρωτοβουλίες και διάλογο.

Αυτό που πρέπει να γίνει το ταχύτερο είναι να αλλάξει ριζικά ο νόμος περί Κηδεμόνα, να γίνει έλεγχος της μέχρι σήμερα διαχείρισης, να καταβληθούν τα οφειλόμενα και να απαλλαχθούμε από δικαστικές αποφάσεις όπως αυτή του κ. Κιαμίλ. Το μήνυμα είναι σαφές «κι όποιος δεν καταλαβαίνει δεν ξέρει που πατά και που πηγαίνει….»